ศาลจังหวัดสมุทรสาคร
ประวัติศาลจังหวัดสมุทรสาคร
ศาลจังหวัดสมุทรสาคร เดิมใช้คำว่า “ศาลจังหวัดสมุทสาคร” จัดตั้งรวมอยู่ในศาลมณฑลนครไชยศรี อาคารศาลหลังแรก ตั้งอยู่ในพื้นที่ภายในบริเวณรั้วกำแพงป้อมวิเชียรโชฎก ซึ่งอยู่ในบริเวณเดียวกันกับที่ทำการหลังเดิมของหน่วยงานราชการต่างๆ ได้แก่ ศาลากลางจังหวัด ที่ทำการอำเภอเมืองสมุทรสาคร สำนักงานที่ดินจังหวัด และเรือนจำจังหวัดสมุทรสาคร ใกล้แม่น้ำท่าจีนกับปากคลองมหาชัยโดยเป็นอาคารเรือนไม้ตลอดทั้งหลังชั้นเดียวหลังคามุงกระเบื้อง พื้นสูงประมาณ 2 เมตร มีห้องพิจารณาคดีกับห้องทำงานของผู้พิพากษาอีก 1 ห้อง ส่วนเสมียนพนักงานทำงานอยู่บริเวณใต้ถุนอาคาร ซึ่งนอกจากจะใช้เป็นที่เก็บเอกสารสำนวนความต่างๆ แล้วยังใช้ติดต่อกับประชาชนอีกด้วย ซึ่งไม่สะดวกต่อการปฏิบัติงานราชการ ด้วยเหตุนี้กระทรวงยุติธรรม อันมีพระยาอรรถการีย์นิพนธ์ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงยุติธรรมจึงได้ดำเนินการก่อสร้างอาคารศาลขึ้นใหม่ โดยย้ายมาอยู่ในบริเวณอาณาเขตเดียวกันกับอาคารศาลากลางจังหวัดสมุทรสาครและที่ทำการอำเภอเมืองสมุทรสาคร โดยมีรั้วล้อมรอบภายในบริเวณเดียวกัน ทิศเหนือจดที่ทำการศาลากลางจังหวัดสมุทรสาคร ทิศใต้จดคลองทหารเรือและถนนราษฎร์บรรจบ ทิศตะวันออกจดถนนสมุทรเสนาและคลองทหารเรือ ทิศตะวันตกจดที่ดินราชพัสดุของจังหวัดสมุทรสาคร
อาคารหลังที่สองนี้กระทรวงยุติธรรมได้ดำเนินการประกวดราคาก่อสร้างซึ่ง บริษัท หริตวร จำกัด เป็นผู้ประมูลได้ในราคา 1,758,000 บาท (หนึ่งล้านเจ็ดแสนห้าหมื่นแปดพันบาทถ้วน) สัญญากำหนดให้เสร็จบริบูรณ์ภายใน 259 วัน โดยเริ่มก่อสร้างอาคารตามสัญญาเมื่อวันที่ 7 มีนาคม พ.ศ. 2510 ครบกำหนดตามสัญญาวันที่ 20 ธันวาคม พ.ศ. 2510 วางศิลาฤกษ์เมื่อวันที่ 8 สิงหาคม พ.ศ. 2510 เวลา 10.49 น. สุดฤกษ์เวลา 11.09 น. การก่อสร้างอาคารศาลจังหวัดสมุทรสาครแล้วเสร็จตามสัญญาได้รับมอบอาคารงวดสุดท้ายวันที่ 19 ธันวาคม พ.ศ. 2510 และทำพิธีเปิดอาคารศาลหลังที่ 2 เมื่อวันที่ 24 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2511 โดยพระยาอรรถการีย์นิพนธ์ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงยุติธรรมเป็นประธานในพิธี ซึ่งอาคารหลังที่ 2 เป็นอาคารเสริมเหล็ก 2 ชั้น 4 บัลลังก์ หลังคาทรงไทย ในการก่อสร้างนี้กระทรวงยุติธรรมได้รับความร่วมมือจากกรมโยธาเทศบาลในการออกแบบอาคาร และส่งนายช่างมาดำเนินการควบคุมการก่อสร้าง สำหรับที่ดินที่ตั้งอาคารศาลจังหวัดสมุทรสาครหลังที่ 2 มีเนื้อที่ 4 ไร่ 19 ตารางวา
อาคารหลังปัจจุบัน
ต่อมาอาคารหลังที่ 2 คับแคบไม่สามารถรองรับปริมาณคดี และประชาชนที่มาติดต่อราชการในแต่ละวัน ซึ่งมีปริมาณที่มากขึ้นตามลำดับ และตามสถิติคดีที่เพิ่มขึ้น ประกอบกับอาคารอยู่ในบริเวณที่ลุ่ม น้ำท่วมถึง โครงสร้างส่วนหนึ่งที่รองรับน้ำหนักอาคารชำรุด และอายุการใช้งานอาคาร 28 ปี นับแต่เริ่มทำพิธีเปิดอาคารที่ทำการศาลหลังที่ 2 เมื่อวันที่ 24 กุมภาพันธ์ พ.ศ 2511 อาคารอยู่ในสภาพที่ทรุดโทรม ต่อมาในปี พ.ศ. 2539 กระทรวงยุติธรรมได้รับงบประมาณค่าก่อสร้างอาคารศาลจังหวัดสมุทรสาคร จึงได้เข้าสำรวจพื้นที่และจ้างเหมาการออกแบบอาคารศาลจังหวัดสมุทรสาครใหม่เพื่อเป็นการรองรับปริมาณคดีและประชาชนที่มาติดต่อราชการ รวมถึงหน่วยงานในสังกัดกระทรวงยุติธรรมอีกอย่างน้อย 2 หน่วยงาน ได้แก่ สำนักงานคุมประพฤติและสำนักงานบังคับคดีและความต้องการประโยชน์ใช้สอยภายในอาคารรวมถึงระบบรักษาความปลอดภัยภายในอาคาร จึงได้ประกาศประกวดราคาจ้างเหมาก่อสร้างอาคารที่ทำการศาลจังหวัดสมุทรสาครพร้อมสิ่งก่อสร้างประกอบ และได้ทำสัญญาจ้าง บริษัท ดาร์ลิงตัน จำกัด ให้เป็นผู้รับจ้างดำเนินการก่อสร้างตามสัญญาเลขที่ 88/2539 ลงวันที่ 30 กันยายน พ.ศ. 2539 ในวงเงิน 142,142,553 บาท (หนึ่งร้อยสี่สิบสองล้านหนึ่งแสนสี่หมื่นสองพันห้าร้อยห้าสิบสามบาทถ้วน) เป็นอาคารคอนกรีตเสริมเหล็ก 6 ชั้น พร้อมที่จอดรถ
ภายในอาคารประกอบด้วย ห้องพิจารณาคดีความจำนวน 18 ห้อง ห้องทำงานผู้พิพากษา ห้องทำงานธุรการ ห้องประชุม ห้องสมุด ห้องควบคุมผู้ต้องหา กับจ้าง บริษัทโปรเฟสชั่นแนล อาร์คิเทค แอนด์ คอนซัลติงเอ็นจิเนียร์ จำกัด (PACE) เป็นที่ปรึกษาควบคุมงานก่อสร้างอาคารที่ทำการศาลจังหวัดสมุทรสาคร ตามสัญญาเลขที่ 101/2539 ลงวันที่ 30 กันยายน พ.ศ. 2539 ในระหว่างรื้อถอนอาคารหลังที่ 2 และก่อสร้างอาคารหลังใหม่บนที่ดินเดิม ศาลจังหวัดสมุทรสาครจึงได้ย้ายที่ทำการโดยทำการเช่าอาคารศาลาประชาคมจังหวัดสมุทรสาคร เป็นอาคารศาลจังหวัดสมุทรสาครชั่วคราว ปี 2544 การก่อสร้างอาคารหลังใหม่แล้วเสร็จและเปิดทำการเมื่อวันที่ 8 มกราคม พ.ศ. 2544 และเมื่อวันที่ 18 มีนาคม พ.ศ. 2545 ได้เปิดทำการศาลแรงงานกลาง (สมุทรสาคร) โดยตั้งอยู่บริเวณชั้น 2 อาคารศาลจังหวัดสมุทรสาครและในวันที่ 16 มีนาคม พ.ศ. 2546 ได้เปิดที่ทำการศาลจังหวัดสมุทรสาครแผนกคดีเยาวชนและครอบครัว ตั้งอยู่บริเวณชั้น 5 อาคารศาลจังหวัดสมุทรสาครเพิ่มขึ้นอีกรวมสองหน่วยงาน